
|
 |
 |
 |
 |
 |
 |

|

|
9.1 |
j¾;udk
YS% ,xldfõ fn!oaO" yskaÿ bia,dï yd ls%ia;shdks
hk m%Odk wd.ï y;rl u wkq.dñlfhda isá;s' tfia ù
we;af;a ft;sydisl fya;+ka ksid h' |
9.2 |
fojkmE;sia
rc;=udf.a ld,fha O¾uh ks, jYfhka ,xldjg y÷kajd ÿka
wjêh jk úg Ndr;fha ;snQ fndfyda weoys,s l%u ,xldfõ
o ;snQ nj uQ,dY%h u.ska ikd: ù we;' tfy;a m%{df.dapr
oyula jk nqÿoyu rdcH wd.u ùu;a iu. ,xldfú úiQ ckhd
w;r YS>%fhka me;sÍ y;rjk yd miajk Y;j¾I jk úg
wkqrdOmqr f:arjdo nqÿoyfï flakaøia:dkh njg o m;aj ;sìKs'
j¾;udkh f;la Y%S ,dxlSh fn!oaOfhda fï wNsudkkSh ;;a;ajh
/lf.k wdy' |
9.3 |
ol=Kq
bkaoshdfõ l=udßldjka irK mdjd .ekSu" ol+Kq bkaÈhdfjka
wd wdl%uK iy we;eï isxy, rcjreka ish n,h ;yjqre
lr.ekSug yd rdcH n,h w,a,d .ekSug ol=Kq bka§h l=,S
yuqod fhdod.ekSu wd§ lreKq ksid wkqrdOmqr hq.fha w.
Nd.h jk úg rcrg we;eï m%foaYj, ol=Kq bka§h iïNjhla
we;s øúv ck;dj iy m%Odk weoys,s l%uh jQ yskaÿ wd.u
meje;s njg idOl we;' |
9.4 |
oy
y;rjk yd myf<dia jk Y; j¾I jk úg bkaoshka id.rfha
l=¿nvq fjf<odu uqia,sï yd wrdì cd;slhka i;=j ;snqKs'
Y%S ,xldfõ msysàu ksid uqyqÿ fjf<|dfï jeo.;a ixêia:dkhla
f,ig ,xldj m;a ù ;sîu fya;=fldg f.k wrdì rgj,ska o
u,lald' cdjd wd§ w.aksÈ. wdishd rgj,ska o uqia,sï
uef,a cd;Syq Y%S ,xldjg meñK mq;a;,u' y,dj;' fírej,'
je,s.u' yïnkaf;dg' wd§ uqyqÿ jrdhka wdYs%;j ckmo
msysgqjd .;ay' fufia meñKs uqia,sï yd uef,a fjf<kaoka
isxy, fn!oaO ldka;djka wdjdy lr.;a w;r újdyh;a iu. u
tu ldka;dfjda bia,dï wd.u je,| .;ay' rfÜ wNHka;rhg .sh
fudjqyq ckmo msysgqjd .;ay' |
9.5 |
1505
oS mD;=.Siska Y%S ,xldjg meñfKk úg isxy, fn!oaOhka
o" ol=Kq bka§h m%Njhla we;s øúv yska¥ka
o" wrdì yd cdjd m%Njhla we;s uqi,audka yd uef,a
bia,dï wd.ñlhka o isá nj fmfka' ft;sydisl fya;+ka
u; Y%S ,xldfõ úúO m<d;aj, ta ta ckfldgia talrdYS
jqjo Y%S ,xldêm;s fn!oaO rcqf.a wdêm;H ms<s.;ay'
tfiau tu ckfldgia iu. wd.ñl .egqï fkdue;s jQ w;r"
uykqjr rdcH iuh jk úg foajd,h fn!oaO úydria:dkhl
wx.hla o ù ;sìKs' 9 yd 10 Y; j¾I muK jk úg nqÿrcdKka
jykafia úIaKqf.a wj;drhla f,ig m;a lr .ksñka bkaÈhdfõ
§ nqÿoyu yskaÿ YsIagdpdrhg wka;¾.%yKh l<dla
fuka Y%S ,xldfõ yskaÿ foújreka fn!oaO YsIagdpdrhg
wka;¾.%yKh lr.;a nj fmkShhs' fufia yskaÿ foújreka
fn!oaO foújreka njg m;ajQ ksid fn!oaOhkag yd yskaÿkag
;u ;ukaf.a wd.ï fjkia lsÍfï wjYH;djla fkdù h' mD;=.SiSka
meñkSu f;la uqia,sï cd;slhka i;=j ;snQ úfoaY fjf<|dug
ndysr ;¾ckhla fkdjQ fyhska wNHka;r foaYmd,khg Tjqyq
weÕs,s fkd.eiQy' tfy;a bkamiqj ish ;;a;ajh ;yjqre
lr.ekSug fuu m%;sm;a;sfha fjkila ù we;' flfia fyda
iEuúg u bia,dï wd.ñlhka f,i Tjqyq ish wkkH;dj /l.ekSug
W;aidy l<y' ta wkqj újdy lr.;a iEu isxy, ldka;djlg
u bia,dï wd.u je<| .ekSug isÿ jqj o tf;la uq,a
jljdkqj, § th bia,dï wd.u me;srùfï jHdmdrhl
fldgila jqjd hehs lsj fkdyels h' |
9.6 |
hqfrdamShhkaf.a
meñKSu ,xld b;sydihg úYd, jYfhka n,mE lreKls'
n,y;aldrfhka fyda wd.u fjkia l< hq;= h hk wd.ñl
ia:djrh u; Y%S ,xldjg meñKs m%:u hqfrdamd cd;Syq mD;=.Sisyq
h' j;sldkqj úiska mD;=.d,fha ,siankh yryd È.dka;r f¾Ldjlska
f,dalh folg fnod wefußldj we;=¨ N=f.da,d¾Oh
iamd[a[hg;a" kef.kysr N+f.da,d¾Oh mD;=.d,hg;a
lf;da,sl wd.u me;srùug mdma;=udf.a nQ,a fyj;a wd{d
m;%hlska ndrfok ,§' wd.u me;srùu lrk ,oafoa tla
w;lska nhsn,h;a" wfkla w;ska lvqj;a /f.k h' fldaÜfÜ
rc fodka cqjka O¾umd, f,i fn!;Siau fldg ,xldfõ
lf;da,sl rchla we;s lsÍug mD;=.SiSka .;a l%shd ud¾.
fndfyda h' isxy, fn!oaO l=, ldka;djka újdy lr .ekSu,
iS;djl yd fixlv., fn!oaO rdcHhkag úreoaOj fldÜfÜ
rcqf.a me;a; f.k hqO lsrSu" rdc ;dka;%sl l=uka;%K
we;slsÍu NslaIQkag fukau fn!oaO ck;djg jOysxid meñKùu,
fjfyr úydr lvd oud ta iqkanqka u; m,a,s f.dvke.Su,
fn!;Siau jQ whg Wiia ;dkak udkak yd ks, ;k;=re we;=¨
úfYaI jrm%ido ,nd§u ñka iuyrls' fn!oaO isxy, ck;djg
muqkqjk ,o jO ysxid ms<sn|j mD;=.d,fha rdcH
f,aLk.drfha we;s uQ,dY%h .%ka: yd ,shlshú,s Wmfhda.s
lr.ksñka úia;rhla lrk mD;=.Sis cd;sl mQcljrhl= jk
lafõfrdaia kef.kysr lf;da,sl wêrdcHhl uOHia:dkh lr .ekSug
iEu iqÿiqlula u ;snQ ,xldj mD;=.SiSkag wysñùug fya;=j
jQfha tu jOysxid l%Er jQ fyhska foúhka jykafia ta
ms<sn|j mD;=.SiSka fj; foaj Ydmh t,a,lsÍu ksid nj
mjihs' fufia 16 jk ishjfia ,xldj wdishdfõ lf;da,sl
uOHia:dkh lr.ekSfï isyskh wjqreÿ mkaishhlg miqj kej;
u;=lr we;s nj fldñIu yuqfõ idlaIs ÿka fndfyda wh
lsh isáhy' |
9.7 |
j¾I 1658 oS ,xldfõ fjr<nv m%foaY mD;=.SiSSkag;a"
,kafoaiSkag;a" 1796 § ,kafoaiSkaf.ka
bx.%siSkag;a" mejreK w;r 1815 § uq¨ ,xldj u
bx.S%is cd;skaf.a hg;a úð; md,khg m;aúh' ,xfoaiSyq
mD;=.Sis lf;da,slhka fuka fn!oaOd.ñlhka ls%ia;shdks
lsÍfï l%Er ms<sfj;la wkq.ukh fkdl<y' tfy;a ;dkak
udkak yd jrm%ido ,nd §u" frmrudÿ wd.ñl mdi,a
msysgqùu" fn!oaOhka i;= bvï wysñ lsÍug ;=vq
ÿka ,shdmÈxÑ lsÍfï jevigyka wdosh u.ska yerùu yd
wd.ï úfrdaë ls%hdjka o rdcH n,h fhdod Èh;a l<y'
lkao Wvrg rdcOdksh m<uq úu,O¾uiQ¾h rc;=udf.ka
miqj fn!oaOhkaf.a flakaøia:dkh ù ;sîu;a mD;=.SiSka
fuka isxy, fn!oaO l=, ldka;djka wdjdy lr.ekSfï
m%;sm;a;sh wkq.ukh fkdlsrsu;a hqfrdamfha tl, mej;s wd.ñl
hqoaO ksid fn!oaOhkag jvd lf;da,slhkag úreoaOj ±ä
m%;sm;a;shla Tjqka f.k hdu;a ksid ,xfoais frmrudÿ
ls%ia;shdks iNdjg t;rï fn!oaO isxy, msßila yeÍ .sfha
ke;' |
9.8 |
1815
§ Y%S ,xldfõ wjidk fn!oaO rdcOdksh ke;sùu;a iu. u
jir 2100 lg wêl ld,hla ;=, rdcH wd.u jYfhka nqoaO
Ydikhg yd fn!oaOhkag ,enqK /ljrKh ke;s ù .sfhah'
fufia nqoaOYdikh yd fn!oaOhska jeà ;sfnk wdrdðl ;;a;ajh
l%sia;shdks ñIkdÍkag úYd, msgqn,hla úh' oykj jk
Y;j¾Ih jk úg wd.ug yerùfï l%Er ms<sfj;a fndfyda
ÿrg wvq ù ;snqK o rdcH jrm%ido" ;k;=re yd moú
,nd§fuka o ñIkdÍkag ys;+uf;a ls%hdlsÍug bv§fuka
o" ls%ia;shdks wd.u me;srùug iDcqj yd jl%j Wmldr
lsÍfuka o ì%;dkH md,lfhda ls%ia;shdks wd.u me;srjQy'
ì%;dkH md,k l%uh wjidk jk úg bx.%Sis W.;a m%n, iudc
me,eka;shla ìysfldg ;sîu b;d ishqïj ie,iqï lrk ,o
l%shdj,shl m%;sM,hls' fï wkqj hg;a úð; md,lhka rg
yer .sh o j;sldkqjg tx.,ka; iNdjg yd fjk;a wd.ñl
uQ,ia:dkj,g .e;s jQ ,dxlSh msßila u.ska wd.ug yerùfï
jev igyk bÈßhg;a f.khdug wjYH miq;,h ilia lr ;snqKs' |
9.9 |
fojk
f,dal hqoaOfhka miq f,dj foaYmd,ksl hg;aa úð; md,k
iuh wjika jqjd hehs lsj yelsh' ta fya;=fjka foaYmd,ksl
jYfhka ksoyia rgj,a f,dj ìysjkakg úh' tjeks miqìul
tla w;lska lvqj yd wfkla w;ska nhsn,h l%uhg wd.u yerùu
l< fkdyels úh' fï w¨;a ;;a;ajh iudf,dapkh lsÍu
ioyd 1962 Tlaf;dan¾ 11 isg 1965 foieïn¾ 8 f;la
tfldf<dia jk j;sldkq iïfï,kh frdaufha lf;da,sl
iNdj úiska mj;ajk ,§' ta ioyd wOHhkh 1959 § wdrïN
jQ w;r f,dalfha ieu rglskau mdfya lf;da,sl ÅfIdmajreka
4000 la muK tu iïfï,khg iyNd.s lr.;ay' tu iïfï,kfha
oS .;a ;SrK f,dj mqrd l%shd;aul lsÍug Tjqkaf.ka
m%;s{d ,nd .kakd ,§' |
9.10 |
l%sia;shdks
wd.ï jHdma;sh i,lk úg 11 jk j;sldkq iñfï,kh b;d
jeo.;a ikaêia:dkhla f,i ie,lsh yelsh' ~~lf;da,sl
iNdjg wh;a fkdjk fjk;a l%sia;shdkska iuÕ iykYS,S
m%;sm;a;shla wkq.ukh l<hq;= h hkak;a" ish¨
l%sia;shdks iNd w;r iqyo;djh j¾Okh lsÍfuka foaj jpkh
uq¨f,dj mqrdu me;srúh úh hq;= h˜ hkak;a tla ;SrKhls'~~
ls%ia;shdks fkdjk fjk;a wd.ï iïnkaOfhka 'Dialogue'
fyj;a ~ixjdoh˜ kñka yeÈka jq kj iïnkaO;djla
f.dvke.sh hq;=h˜hs o ;SrKh lrk ,§' fï ioyd
ls%ia;shdks fkdjkakka ioyd f,alï ld¾hd,hla (
Secretariat for Non Christian & j;sldkqfõ
msysgqjk ,§' ta ta rgj, fjk;a wd.ï iïnkaOfhka ls%hd
l<hq;= wdldrh ms<snoj Wmfoia foñka tu ld¾hd,h
úiska m%ldYhla ksl=;a lr we;s w;r" ta wkqj ls%hd
lsÍug Wmfoia ,nd § ;sfí' fï kj o¾Ykh wkqj fjk;a
wd.ï fy,d fkd±l uq,sl foaj ixl,amhg mgyeks fkdjk
b.ekaùï foaj jpkh f,i ie,lSug yd m%ldY lsÍug Wmfoia
,eî we;' fï kj ms<sfj; wkq.ukh lrñka ls%ia;shdks
yd lf;da,sl mQcljre nqoaO O¾uh bf.k .ekSug;a"
tajd foaj NdIs;h f,i m%ldY lsÍug;a mgka f.k ;sfì' wïmsáh
lf;da,sl fiufkaßfha ~Oïumoh˜ jeks fn!oaO .%ka:
yeoErSu wksjd¾h lr we;' fn!oaO NslaIQka jykafiag
wdrdOkd fldg tu.ska nqoaO O¾uh yodrkq ,efí' Bg iu.dój
fn!oaOhkag yqre mqreÿ jq jpk" isß;a úß;a"
Ndjkd l%u" mQcd úê" .d:d ffY,sh" yd
fn!oaO .Dy ks¾udK Ys,amSh iïm%odhhka Ndú; lsÍu wdrïN
lr we;' fï ish,a, f,dalh ls%ia;shdks lsÍfï jev
ie,eiaul wkqwx. muKs' h:d¾:jdÈ nqÿoyu fï ls%hd
ms<sfj;g úfYaI wNsfhda.hla jk fyhska úfYaI wjOdkh
fï ioyd fhduqlr ;sfì' |
9.11 |
fï
yefrkakg f,dal nexl=j tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkh wd§
ixúOdk u.ska ls%ia;shdks ixl,amh ia:djr lrkq ioyd
mshjr .efkñka mj;S' ;jo jev igyka md,kh lsÍug hï
rgla W;aidy .kafka o trg udkj whs;sjdislï W,a,x>kh
lsÍula f,i ±laùug wjYH cd;Hka;r kS;s ilialr we;'
tjeks wjia:dj, oS úúO ;yxÑ yd wd¾Ól ndOl mekùug
yels jk mßÈ wdh;ksl jHqyhka o ia:dms; lr we;' we;eï
úg w¨f;ka ìysjk jHjia:dj, o tjeks j.ka;s we;=,;a lsÍug
l%shd lr we;' ngysr ls%ia;shdks rgj, fuu iudc l%uhg
foaYmd,k /ljrKh ,ndfok w;r ÈhqKq fjñka mj;akd rgj,g
wd¾Ól yd fjk;a wdOdr ,nd§fñ l%u u.ska ta ta rgj,
ls%ia;shdkslrK ls%hdud¾. flfrys rchka ksyv lsÍug
yelsj ;sfí' wNHka;ßl jYfhka ls%ia;shdks wd.ug ys;lr
rchka ìyslsÍug;a tfia fkdjk rchka wia:djr lsÍug
fyda mylsÍug;a úfoaY wdOdr ,nk ~udkj ys;jd§ ˜ rdcH
fkdjk ixúOdkj, o iydfhka l%shd lrkq ,efí' úhÜkdufha
yd ldïfndacfha fuka iDcq l%shd ms<sfj;a u.ska
ls%ia;shdks wd.ug ys;lr rchka msysgqùug ls%hd lrkq ,efì'
fñ l%shd ms<sfj;a id¾:l jQ tla rgla f,i ol=Kq fldßhdj
oelaúh yelsh' md,k n,h ls%ia;shdks fldßhka cd;slhka
w;g m;aù we;s w;r wd¾Ólh fufyh ùu o ta wh i;= h'
fn!oaOhkaf.a m%;sY;h iS>%fhka wvqù j¾;udkfha th
20] - 30 ] w;r fõ' wdishdj ls%ia;shdkslrKh lsÍfï
jev igyfka uQ,sl;ajh ±ka ol=Kq fldßhdjg mjrd § ;sfí' |
9.12 |
ueo
fmrÈ. Lksc f;,a wd¾Ólh ÈhqKqùu fya;=fjka bia,dï
rgj, foaYmd,k n,h 1970 isg jeä ù ;sfí' ngysr
rgj,ska ish wd¾Ólh ksoyia lr .ekSfï igkaj, § bia,dï
uQ,O¾ujd§ka bÈß fm<g tau;a iu.u tu igka ðydâ
ixydrhlg mßj¾;kh lr.kakd ,§' brdkh" brdlh"
,hsîßhdj" wd§ rgj,a fuu ixydrfha uQ,ia:dkh f.k
ls%hd l< w;r bia,dï uQ,O¾ujd§ka yd bia,dï rgj,a
bia,dï wd.u f,dj mqrd jHdma; lsÍug úfYaI jev igyka
Èh;a lr we;' f,dj fy,a¨ï ljñka we*a.ksia:dkfha ndñhkays
úYd, nqoaO m%;sud ;f,andkajreka úiska úkdY lrKq ,eîu
we*a.k uQ,O¾ujd§kaf.ka nqÿoyug yd fn!oaO ixialD;shg
we;s úh yels ;¾ck j,g bÕshla muKs' fuys §
ft;sydisl isoaêhla f,i oelaúh yelafla j¾;udkfha
bia,dï rchka jk we*a.ksia:dkh" mdlsia:dkh"
nx.,sfoaYh" ud,Èjhsk" uef,aishdj yd bxÿkSishdj
jfrl fn!oaO rdcHhka jQ njhs' |
9.13 |
cd;Hka;r
jYfhka bia,dï wd.ñlhkaf.a n,mEï úúO h' ueo fmrÈ.
rgj,a jHdmdßl fldgia wdÈh ñ,g .ekSfuka ÈhqKq rgj,
wd¾Ólhg yd oshqKq fjñka mj;akd rgj,g n,mEñ lsÍug
mgka f.k we;' ;j o bia,dï ixialD;sh me;srùfï
wruqKska bia,dï ixialD;sl uOHia:dk f,dj mqrd bÈlrf.k
hkq ,efí' bia,dï fkdjk rgj, foaYmd,k ls%hdj,sh
wia:djr lsÍu;a " w¨;a m,a,s ;ekSug yd ;sfnk
m,a,s úYd, lsÍug;a Y=oaO jQ l=rdkh ta ta rgj,
NdIdjkag mßj¾;kh fldg m%p,s; lsÍug;a bia,dï wd.ñlhkaf.a
wOHdmk ;;a;ajh ÈhqKq lsÍu ioyd YsIH;aj m%Odkh lsÍu
yd wOHmk wdh;k yd úYaj úµ, msysgqùug wdOdr lsÍug;a"
bia,dï nexl= msysgqùu;a ndysr jYfhka iEu jhil u
bia,dï Nla;slhka fjkalr ±laùfuka wkkH;dj /lSug;a
lghq;= lrkq ,efí' we;eï rgj, ~~w,a lhsvd~~ fuka ;%ia;jd§
~~ðydâ~~ ixúOdk o t,smsg fyda ryis.;j mj;ajdf.k hkq
,efì' bia,dï fkdjk iEu wd.ulg u úreoaOj tu uQ,O¾ujd§ka
l%shd lrk w;r ta rgj, foaYmd,k wia:djr Ndjh o we;s lsÍfuka
ish wruqKq bgq lr .ekSug lghq;= lrKq ,efí' |
9.14 |
fn!oaOhka
wkH wd.ïj,g yerùu ms<snoj Ys% ,xldfõ miq.sh oYl
lSmh ;=<" úfYaIfhka 1965 miqj" isÿù
we;s yd j¾;udkfha isÿjk foa úu¾Ykh l<hq;af;a o
Bg úi÷ï fiúh hq;af;a o by; i|yka miqìu .ek wjOdkh
fhduq lrñks' |
|
|
|